Afvallen kan een uitdaging zijn, maar wanneer je gestrest bent, wordt het vaak nog moeilijker. Het lijkt soms alsof je ondanks je inspanningen geen vooruitgang boekt. Stress heeft namelijk zowel directe als indirecte effecten op je lichaam die gewichtsverlies kunnen belemmeren. In deze blog vertel ik graag waarom stress het afvallen moeilijker maakt.

1. Afvallen en stress

Wanneer je gestrest bent, produceert je lichaam het hormoon cortisol. Dit hormoon heeft belangrijke functies in het lichaam, zoals het reguleren van je energieverbruik en het reageren op dreigend gevaar. Maar bij chronische stress blijft het cortisolniveau constant hoog, wat een aantal ongewenste gevolgen heeft als je probeert af te vallen.

Cortisol verhoogt namelijk je eetlust, vooral de drang naar calorierijk voedsel zoals suikers en vetten. Dit komt doordat je lichaam in tijden van stress denkt dat het extra energie nodig heeft om te kunnen ‘overleven’. Deze verhoogde eetlust kan leiden tot overeten, vooral van comfort food, wat gewichtsverlies bemoeilijkt.

2. Emotie-eten als reactie op stress

Stress kan ook leiden tot emotie-eten. Veel mensen zoeken troost in eten wanneer ze zich overweldigd voelen. Het probleem is dat dit niet alleen extra calorieën toevoegt, maar ook een vicieuze cirkel creëert. Na het emotionele eten voel je je misschien schuldig, wat leidt tot meer stress en vervolgens weer meer eten. Bovendien krijg je van suikers en vetrijke voedingsmiddelen tijdelijk feel-good gevoel, zoals dopamine. Dit kan ervoor zorgen dat je steeds meer naar deze voedingsmiddelen grijpt om stress te verlichten, wat natuurlijk het afvallen in de weg staat.

3. Verstoringen in je slaapcyclus

Een ander aspect van stress is de invloed op je slaap. Chronische stress kan leiden tot slapeloosheid of slechte slaapkwaliteit. En dit helpt natuurlijk niet mee als je probeert af te vallen. Studies tonen aan dat een gebrek aan slaap je hongergevoel vergroot en de aanmaak van het hormoon ghreline (dat je eetlust stimuleert) verhoogt, terwijl het leptineniveau (dat het verzadigingsgevoel reguleert) daalt. Daarnaast, wanneer je moe bent, heb je vaak minder zelfbeheersing en ben je sneller geneigd om te kiezen voor die zak chips, reep chocolade of hamburger van de Mac Donalds. Dit snacks of maaltijden zijn makkelijke en leveren snel energie, maar zijn natuurlijk niet voedzaam.

4. Afname van fysieke activiteit

Stress kan ervoor zorgen dat je minder energie of motivatie hebt om te sporten. Je voelt je misschien uitgeput na een lange dag vol stressvolle gebeurtenissen en het laatste waar je zin in hebt, is een intensieve workout. Dit gebrek aan beweging zorgt ervoor dat je minder calorieën verbrandt, wat het moeilijker maakt om gewicht te verliezen. Daarnaast kan stress ook je prestaties in de sportschool beïnvloeden, waardoor je trainingen minder effectief zijn.

Regelmatige lichaamsbeweging helpt echter juist om stress te verminderen, doordat het de productie van endorfines (de “gelukshormonen”) stimuleert. Maar als je in een negatieve spiraal van stress en uitputting belandt, kan het moeilijk zijn om die stap naar de sportschool te zetten.

5. Veranderingen in je stofwisseling

Uit onderzoek blijkt dat chronische stress niet alleen invloed heeft op je eetgewoonten en motivatie, maar ook op je stofwisseling. Langdurige stress kan de stofwisseling vertragen, wat betekent dat je minder calorieën verbrandt in rusttoestand. Dit maakt het nog moeilijker om af te vallen, zelfs als je je eetgewoonten probeert aan te passen.

Bovendien kan cortisol ervoor zorgen dat je lichaam meer vet opslaat, vooral rondom je buikstreek. Dit vet is niet alleen moeilijker kwijt te raken, maar het verhoogt ook het risico op gezondheidsproblemen zoals hartziekten en diabetes.

6. Tips om stress te verminderen en toch af te vallen

Hoewel stress een serieuze belemmering kan zijn om af te vallen, zijn er gelukkigvmanieren om zowel je stressniveau als je gewicht onder controle te houden:

1. Regelmatige lichaamsbeweging: Zoals eerder genoemd, helpt beweging niet alleen bij het verbranden van calorieën, maar ook bij het verminderen van stress. Zoek een vorm van beweging die je leuk vindt, zoals wandelen, yoga, dansen of zwemmen.
2. Mindful eten: Probeer bewust te eten en je niet te laten leiden door emotie. Dit kan helpen om te voorkomen dat je overmatig eet als reactie op stress.
3. Ontspanningstechnieken: Technieken zoals meditatie, diepe ademhalingsoefeningen en yoga kunnen helpen om je cortisolniveaus te verlagen en je algehele stressniveau te verminderen.
4. Voldoende slaap: Zorg voor een goede nachtrust, want dit is cruciaal voor zowel stressbeheersing als gewichtsverlies. Probeer een vaste slaaproutine aan te houden en vermijd schermen voor het slapengaan.
5. Gezonde voedingskeuzes: Focus op het eten van voedzame maaltijden die rijk zijn aan vezels, eiwitten en gezonde vetten. Deze helpen je langer verzadigd te blijven en kunnen de schommelingen in je bloedsuikerspiegel stabiliseren, wat de drang naar ongezond voedsel kan verminderen.

Stress kan een grote uitdaging zijn als je probeert af te vallen. Door bewuste keuzes te maken*, je stress te beheren en gezonde gewoonten aan te nemen, kun je zowel je geestelijke als lichamelijke gezondheid verbeteren!

*Dit artikel bevat een affiliate link